Η Τουρκία έχει νέο αρχηγό των Ενόπλων Δυνάμεων, τον Ιλκέρ Μπασμπούγ, έναν αυθεντικό Κεμαλιστή, υπέρμαχο του λαϊκού χαρακτήρα του κράτους. Εκπαιδευμένος στη Δύση, θεωρείται από κάποιους ως το «διανοούμενο γεράκι» του σκληροπυρηνικού Τουρκικού στρατού. Αποκαλείται «γεράκι» λόγω της ένθερμης υποστήριξής του στις Κεμαλιστικές αρχές. Ο στρατηγός Μπασμπούγ θα παραμείνει στην ηγεσία του στρατεύματος για δύο χρόνια και χαρακτηρίζεται ως «παγερός πολεμιστής», ενώ για πολλούς αποτελεί έναν ικανότατο αντίπαλο για τον Ερντογάν, εάν αποπειραθεί να παρεκκλίνει από τις αρχές της κοσμικότητας που ορίζει το Τουρκικό Σύνταγμα. Φήμες θέλουν τον Μπασμπούγ να έχει συνεργαστεί με την κυβέρνηση Ερντογάν για την υπόθεση της παραστρατιωτικής οργάνωσης «Εργκένεκον», όταν ο ίδιος και ο πρωθυπουργός είχαν συνάντηση πριν πραγματοποιηθεί η επιχείρηση – σκούπα των 80 συλλήψεων, την ημέρα έναρξης της δίκης εναντίον του ΑΚΡ, που απαιτούσε την αναστολή της λειτουργίας του κυβερνώντος κόμματος.
Ο νέος ηγέτης των Τουρκικών ενόπλων δυνάμεων γεννήθηκε το 1943 στο Αφιόν Καραχισάρ και κατάγεται από το Μοναστήρι των Σκοπίων. Η καταγωγή του Μπασμπούγ από το Μοναστήρι μία περιοχή όπου υπήρχε παραδοσιακά σημαντικός αριθμός λεγόμενων ντονμέ (Εβραίων), που άλλαξαν πίστη και έγιναν μουσουλμάνοι, ενισχύει τις υποψίες για την πιθανή Εβραϊκή καταγωγή του Ιλκέρ Μπασμπούγ, ο οποίος πρόσφατα ενίσχυσε, το παρασκήνιο των φημών όταν τον περασμένο Ιούνιο φωτογραφήθηκε ενώ προσευχόταν στο τείχος των δακρύων στην Ιερουσαλήμ. Ο Μπασμπούγ φοίτησε στο γνωστό Λύκειο του Αφιόν, στο οποίο υπήρξαν επίσης μαθητές ο Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ και ο τέως Πρόεδρος Αχμέτ Σεζέρ κι ακολουθώντας την πεπατημένη που θέλει τα φτωχόπαιδα της Τουρκικής επαρχίας να αναζητούν ένα καλύτερο αύριο στο στράτευμα, εντάχθηκε το 1955 στις τάξεις του Τουρκικού στρατού και σπούδασε στη στρατιωτική σχολή Κούλελι. Εξαίρετος μαθητής, με πολύ υψηλή ευφυΐα ο Μπασμπούγ αποφοίτησε επίσης από τη Βασιλική Στρατιωτική Ακαδημία της Βρετανίας, αλλά και στο Κολέγιο Άμυνας του ΝΑΤΟ. Έχει υπηρετήσει σε υπεύθυνες θέσεις στο γραφείο του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες και στη Μονς του Βελγίου. Οι σπουδές του στο εξωτερικό καθώς και ο χρόνος παραμονής του στην Ευρώπη, χάρισαν στον Ιλκέρ Μπασμπούγ εκτός από ένα καλό βιογραφικό, Ευρωπαϊκή φινέτσα. Ο Μπασμπούγ ανήλθε γρήγορα και εύκολα στην στρατιωτική ηγεσία της Τουρκίας, διετέλεσε διοικητής της στρατιάς του Αιγαίου και διοικητής της 1ης στρατιάς, ενώ τον Αύγουστο του 2006 προάχθηκε σε διοικητή του στρατού ξηράς. Ο διορισμός του στην ηγεσία του Γενικού Επιτελείου Στρατού στην Τουρκία την εβδομάδα που μας πέρασε ήταν η φυσική εξέλιξη για ένα στρατιωτικό ο οποίος διαθέτει, σύμφωνα με τους υποστηρικτές του, σπουδαίες ικανότητες, πονηριά, ψυχραιμία, διορατικότητα και παράλληλα τις γνωστές Κεμαλικές αρχές.
Ο νέος αρχηγός των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων αναμένεται να αντιμετωπίσει πολλά προβλήματα στη νέα του θέση, τα οποία πηγάζουν και από τις στρατιωτικές, αλλά και από τις πολιτικές εξελίξεις στη χώρα του. Καταρχήν, ο Μπασμπούγ αναλαμβάνει καθήκοντα ακριβώς μετά τη λήξη της κρίσης που αφορούσε στο κλείσιμο του Κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ), η οποία τελικά οδηγήθηκε σε νίκη των Ισλαμιστών και σε ήττα της Κεμαλικής γραφειοκρατίας, που δεν κατάφερε να τεθεί το Κόμμα εκτός νόμου. Ο Μπασμπούγ, ο οποίος θεωρείτε σκληροπυρηνικός Κεμαλιστής, καλείται να συνεργαστεί με το ΑΚΡ και τον Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος ενισχυμένος από το αποτέλεσμα της κρίσης αναμένεται να προωθήσει νέες μεταρρυθμίσεις για την Ευρωπαϊκή εναρμόνιση της χώρας, οι οποίες βρίσκουν τον Τούρκο στρατηγό επιφυλακτικό και ανήσυχο, αφού θα αφορούν και στη θέση και τις εξουσίες του στρατεύματος στην Τουρκία. Ο Ερντογάν ήταν ο πρώτος που συνεχάρη τον Τούρκο στρατηγό για τη νέα του θέση, τονίζοντας πως προσδοκεί σε μία καλή συνεργασία.
Ο Μπασμπούγ αναλαμβάνει την ηγεσία του Τουρκικού στρατού σε μια περίοδο που το κύρος του στρατεύματος είναι τραυματισμένο μετά τις αποκαλύψεις ότι εν ενεργεία και απόστρατοι στρατιωτικοί συνδέονται με τη σκοτεινή οργάνωση Εργκενεκόν, η οποία σχεδίαζε ανάμεσα σε άλλα και την ανατροπή της Τουρκικής κυβέρνησης με πραξικόπημα. Καθώς οι έρευνες για την οργάνωση συνεχίζονται κι οι αποκαλύψεις για την εμπλοκή του στρατού πληθαίνουν, ο Μπασμπούγ θα κληθεί να αποκαταστήσει την κλονισμένη εμπιστοσύνη των Τούρκων απέναντι στον στρατό εξ’ αιτίας της διαφθοράς που μαστίζει το στράτευμα. Ένα άλλο πρόβλημα που θα έχει να αντιμετωπίσει ο Μπασμπούγ είναι το Κουρδικό. Ο Τούρκος Στρατηγός αναλαμβάνει καθήκοντα σε μία περίοδο όπου υπάρχει αναζωπύρωση του Κουρδικού, με αύξηση των Τουρκικών επιθέσεων ενάντια στο ΡΚΚ, δεδομένων και των πολιτικών εξελίξεων στην περιοχή με την αυτονομία των Κούρδων του Ιράκ. Αμετανόητος υπέρμαχος του Κεμαλικού ιδεώδους που δεν ανέχεται τον εδαφικό διαμελισμό της χώρας, ο Μπασμπούγ αναμένεται να είναι σκληρός απέναντι στους Κούρδους της Τουρκίας και σε κάθε αποσχιστικό κίνημα.
Ο νέος αρχηγός αναμένεται να συνεχίσει την σκληρή πολιτική και έναντι της Αθήνας. Ιδιαίτερα στο θέμα του Αιγαίου. Οπως έγραψε σχετικά η εφημερίδα Χουρριέτ, ο Ιλκέρ Μπασμπούγ δεν αναμένεται να δείξει καμία ελαστικότητα σε ό,τι αφορά τις σχέσεις με την Ελλάδα. Παράλληλα, θα επιμείνει και στην επίσημη Τουρκική πολιτική ότι κάθε προσπάθεια από την Ελλάδα να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 ναυτικά μίλια, είναι αιτία πολέμου. Αναπόφευκτα ο Ιλκέρ Μπασμπούγ θα κληθεί να αντιμετωπίσει και το Κυπριακό. Καθώς οι συνομιλίες για την επίλυση του προβλήματος αρχίζουν σε λιγότερο από ένα μήνα, ο Μπασμπούγ ίσως κληθεί σε περίπτωση επίλυσης του προβλήματος να διατάξει την αποχώρηση, μερική ή ολική, των Τουρκικών στρατευμάτων από την Κύπρο. Μία απόφαση που θα δυσκολευτεί ιδιαίτερα να πάρει.
helectra
Περιοδικον Ποικιλης Υλης 