Κόσμημα της φύσης αποτελούν τα πέτρινα γεφύρια, οι νερόμυλοι και τα σπήλαια στο Νομό Τρικάλων, δίνοντας ένα επιπλέον κίνητρο στους τουρίστες να επισκεφθούν την περιοχή.
Μάλιστα, τα πολλά πέτρινα γεφύρια του νομού περιλαμβάνονται στο στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης της περιοχής που συνέταξε η Σχολή Γεωπονικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, συγκεκριμένα το Τμήμα Ζωικής Παραγωγής και Υδάτινου Περιβάλλοντος. Είναι εντυπωσιακά και αποτελούν ένα από τα ωραιότερα σημεία επίσκεψης στο νομό.
Το Γεφύρι Πόρτας ή Αγίου Βησσαρίωνα χτίστηκε το 1514, από το μητροπολίτη Λαρίσης Βησσαρίωνα. Βρίσκεται λίγο έξω από την Πύλη και γεφυρώνει τον Πορταϊκό ποταμό. Μέχρι το 1936 ήταν ο μοναδικός σύνδεσμος των Τρικάλων με τα χωριά του Ασπροπόταμου. Είναι μονότοξο, με άνοιγμα 28 μέτρων και το δεύτερο σε μέγεθος γεφύρι στη Θεσσαλία.
Το Γεφύρι Παλυοκαρυάς χτίστηκε το 1500-1550, βρίσκεται στο δρόμο Πύλη – Παλαιοκαρυά και γεφυρώνει το ρέμα της Γκρόπας. Παλαιότερα, εξυπηρετούσε από τα Τρίκαλα και την Πύλη τη συγκοινωνία με τα χωριά του Ασπροπόταμου. Είναι μονότοξο με άνοιγμα 19 μέτρων.
Το Γεφύρι Νεραΐδοχωρίου χτίστηκε το 1750 και βρίσκεται κοντά στον αγροτικό δρόμο Νεραϊδοχωρίου – Πύρρας. Είναι μονότοξο με άνοιγμα 17,6 μέτρων και πλέον δεν χρησιμοποιείται.
Το Γεφύρι Πύρρας «Καμάρα», στο χωριό Πύρρα, χτίστηκε το 18ο αιώνα και βρίσκεται στον αγροτικό δρόμο Νεραϊδοχωρίου – Πύρρας. Είναι μονότοξο με άνοιγμα 4 μέτρων.
Κατεστραμμένο είναι το Γεφύρι Δέση, που βρίσκεται στο ρέμα Παλιομαντρί, και δεν είναι γνωστή η χρονολογία κατασκευής του.
Το Γεφύρι Ανθούσας χτίστηκε το 18ο αιώνα. Βρίσκεται στην είσοδο του χωριού, γεφυρώνοντας το ρέμα της Λεπενίτσας (η παλιά ονομασία του χωριού). Είναι μονότοξο με άνοιγμα τόξου 7,30 μέτρων.
Ένα γεφύρι που εντυπωσιάζει είναι αυτό του Μίχου. Δεν υπάρχουν αναφορές για το πότε χτίστηκε, παρ’ όλα αυτά η χρησιμότητά του είναι σημαντική και στις ημέρες μας, καθώς ενώνει την κοινότητα της Ανθούσας με το μοναστήρι της Παναγιάς Γαλακτοτροφούσας. Το γεφύρι είναι εντυπωσιακό, δίτοξο, με άνοιγμα τόξου 12,5 μέτρων.
Ένα γεφύρι με ιστορία είναι αυτό του Χαλικίου, που χτίστηκε το 14ο αιώνα. Βρίσκεται στη είσοδο του χωριού, ενώ σήμερα δεν είναι πια χρήσιμο, καθώς έχει χτιστεί τσιμεντένια γέφυρα. Είναι μονότοξο με άνοιγμα 6,70 μέτρων.
Η Γέφυρα Καπραρίας, στο χωριό Χαλίκι, πιθανολογείται ότι χτίστηκε περίπου το 1500, όταν χτίστηκε και η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου που εξυπηρετούσε.
Μπορεί να χτίστηκε το 18ο αιώνα, αλλά το Γεφύρι Μιχαλάκη Φίλου εξυπηρετεί ακόμη τις μετακινήσεις από και προς το Μέτσοβο και γεφυρώνει τον Ασπροπόταμο, σε αντίθεση με το Γεφύρι Κρανιάς, στο χωριό Κρανιά, που χτίστηκε στα τέλη του 1800 και σήμερα δεν χρησιμοποιείται. Βρίσκεται στην είσοδο του χωριού, γεφυρώνει παραπόταμο του Ασπροπόταμου κι έχει άνοιγμα τόξου 15 μέτρων.
Το Γεφύρι Γκίκα στο χωριό Κρανιά χτίστηκε στα μέσα του 18ου αιώνα και εξυπηρετεί τις μετακινήσεις προς τον παλιό νερόμυλο. Είναι μονότοξο με άνοιγμα 7,60 μέτρων.
Ένα σχετικά νεώτερο ηλικιακά γεφύρι είναι αυτό της Μεσοχώρας. Χτίστηκε την πρώτη δεκαετία του 20ού αιώνα, με την ίδια επιμέλεια με τα γεφύρια Τέμπλας και Αυλακίου. Βρίσκεται μετά τη Μεσοχώρα και χρησιμεύει ακόμα και σήμερα για το γεφύρωμα του Αχελώου. Είναι μονότοξο με άνοιγμα του κυρίου τόξου 30 μέτρων.
Το Γεφύρι Βαλκάνου είναι κατεστραμμένο και δεν είναι γνωστό το πότε χτίστηκε, ενώ το Γεφύρι Ελληνικών χτίστηκε το 1241 στον παραπόταμο του Αχελώου, Αρέντα.
Το Γεφύρι Μεσούντας, το τοξωτό γεφύρι της Σαρακίνας, το Γεφύρι της Γριάς, που βρίσκεται δίπλα στο φαράγγι της «Μάννας», το Γεφύρι Σμίξη, το Γεφύρι Πιαλεάς στο Δήμο Πιαλείας, το Γεφύρι Μουκόσι, το Γεφύρι Κλεινού στον οικισμό του Κλεινοβού και το Γεφύρι Ξηροκάμπου Οξύνειας συμπληρώνουν την πληθώρα των πέτρινων αυτών κοσμημάτων στο Νομό Τρικάλων.
Τα Τρίκαλα έχουν και σπουδαία σπήλαια, που θα μπορούσαν, μαζί με τα πέτρινα γεφύρια και τις εκκλησίες, να αποτελέσουν τμήμα ενός πολυήμερου, ολοκληρωμένου τουριστικού πακέτου.
Το Σπήλαιο Λέγκω βρίσκεται πάνω στο βουνό Πόρπη (Χαλικόβουνο) και σε υψόμετρο 1.474, πάνω από το δεύτερο, 30 μέτρων, καταρράκτη. Είναι από τα λίγα σπήλαια στην Ελλάδα που έχει υπόγειο ποταμό, ενώ διαθέτει περίτεχνους και πολύχρωμους σχηματισμούς σταλακτιτών και σταλαγμιτών.
Σύμφωνα με την παράδοση, το σπήλαιο βρέθηκε από έναν κυνηγό το 1945 και φέρει το όνομα μιας κοπέλας από το χωριό, της Λέγκως, η οποία κρύφτηκε εκεί για να μην την παντρέψουν.
Το φημισμένο Σπήλαιο Θεοπέτρας βρίσκεται στο δρόμο Τρικάλων – Καλαμπάκας, 3 χλμ πριν από τα Μετέωρα, στο χωριό Θεοπέτρα. Βρίσκεται σε υψόμετρο περίπου 100 από την επιφάνεια της πεδιάδας και 280 από την επιφάνεια της θάλασσας. Το σπήλαιο έχει σημαντική επιστημονική αξία για την προϊστορία όλου του ελλαδικού χώρου (και όχι μόνο). Είναι από τα λίγα σπήλαια στην Ελλάδα με τόσο μεγάλο εύρος επιχώσεων, που καλύπτουν την εξέλιξη του ανθρώπου σε μια περίοδο πολύ καθοριστική, αυτή της μετάβασής του από το Νεάτερνταλ στο Χόμο Σάπιενς.
Άλλα σημαντικά σπήλαια στο νομό είναι τα Σπήλαια Μπέη, Ανταλλαξίμων, Ελληνοκάστρου, Φτερόλακκα στην Κόρη, Δέσης και Σπήλαιο Σταυρός, μεταξύ Αγίου Προκοπίου και Καλογήρων.
Εκτός των γεφυριών και των σπηλαίων, πόλο έλξης για τους τουρίστες αποτελούν και οι παλιοί νερόμυλοι, έντεκα στο σύνολο, άλλοι ανακαινισμένοι και άλλοι όχι.
Αυτοί είναι οι παλιοί ανακαινισμένοι νερόμυλοι στην Παλαιοκαρυά, στο Πολυνέρι, στον Άγιο Προκόπιο, στην κοινότητα Κατάφυτο, οι παραδοσιακοί νερόμυλοι στη Μεσοχώρα, στην Πεύκη, στο Ροπωτό, στο Παλαιοχώρι και οι παλιοί νερόμυλοι στη Μεγάρχη (από το 1800 μ.Χ.), στον Εξάλοφο και στο Μυρόφυλλο.
Πηγή: ΑΠΕ
Περιοδικον Ποικιλης Υλης 