Για πάντα νέοι! – Μπορούμε;

Όλο και περισσότεροι άνθρωποι συμπεριφέρονται σαν να μην έχουν μεγαλώσει. Πρόκειται όμως για μια πραγματικά καλή ιδέα; Το να ενεργεί κάποιος σύμφωνα με την ηλικία του είναι πια κάτι παρωχημένο; Μπορούμε να αναστρέψουμε το βιολογικό ρολόι;

Σήμερα οι άνθρωποι των ανεπτυγμένων χωρών ζουν 30 χρόνια περισσότερο από εκείνους στις αρχές του 20ού αιώνα. Η ιδεώδης ηλικία για γάμο, παιδιά, διαζύγιο, ακόμα και σύνταξη έχει πλέον αμφισβητηθεί και το λάιφ στάιλ των μεγάλων ανθρώπων τείνει να μοιάζει όλο και περισσότερο με αυτό των νέων.

Η γήρανση είναι μια πολύπλοκη και ετερογενής διαδικασία που αρχίζει σε διαφορετική χρονική στιγμή σε κάθε άνθρωπο. Υπάρχουν ωστόσο μερικά κοινά χαρακτηριστικά της γήρανσης, όπως αναφέρει ο αντιπρόεδρος της Ελληνικής Γεροντολογικής Εταιρείας Κίμων Βόλικας που είναι η μειωμένη αντιδραστικότητα του οργανισμού, η μειωμένη ικανότητα ανάκαμψης και ανάρρωσης, η ελάττωση σε ανατομικές και λειτουργικές μονάδες, η αυξημένη ευαισθησία στο στρες (ενδογενές και εξωγενές), οι διαταραχές ενδοκυτταρικής και εξωκυτταρικής ομοιοστασίας, η μείωση της αναπαραγωγικής δραστηριότητας και η αύξηση των πιθανοτήτων θανάτου.

Λύγκας: Ο «φαντομάς» των ελληνικών βουνών

Οι επιστήμονες αναζητούν εναγωνίως στη Βόρεια Πίνδο τους τελευταίους βαλκανικούς λύγκες που ίσως ζουν στη χώρα μας.

ΗΤΑΝ Νοέμβριος του 2008, στο Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου. Σε έναν απομονωμένο δασικό δρόμο δύο ερευνητές, ο βιολόγος-ζωολόγος δρ. Γιώργος Μερτζάνης και ο συνεργάτης του βιολόγος κ. Χαρίλαος Πυλίδης, απορροφημένοι με την εργασία τους, κατέγραφαν για λογαριασμό του Φορέα Διαχείρισης την πανίδα του Πάρκου. Ξαφνικά αντιλαμβάνονται μια σκιά, σαν «φάντασμα», να πετάγεται μπροστά τους. «Το είδαμε φευγαλέα να περνά μπροστά από τα μάτια μας, για κλάσματα του δευτερολέπτου, και να χάνεται στο πυκνό δάσος. Από την κίνηση του ζώου, την ταχύτητά του και το περίγραμμα του σώματός του πιστεύω ότι ήταν λύγκας» λέει ο επιστημονικός υπεύθυνος της περιβαλλοντικής οργάνωσης «Καλλιστώ» κ. Μερτζάνης, ο οποίος μελετά τη βιολογία των μεγάλων σαρκοφάγων θηλαστικών της χώρας μας.

Τα τελευταία χρόνια ελάχιστοι έχουν δει λύγκα στην Ελλάδα. Ή νομίζουν ότι είδαν. Αλλά ακόμη και όταν ο πληθυσμός του είδους ευημερούσε στην περιοχή μας, ήταν σπάνιο να τον συναντήσει κανείς διότι κινείται συνήθως νύχτα, σε πυκνά δάση και αθόρυβα ως αιλουροειδές. Τελικά υπάρχει ακόμη λύγκας στην Ελλάδα ή μήπως δεν έχει απομείνει παρά μόνο το… φάντασμά του;

Τις δύο τελευταίες δεκαετίες δύο προγράμματα για τον λύγκα στον ελληνικό χώρο – ένα από το Πανεπιστήμιο Αθηνών το 1991 και ένα από την περιβαλλοντική οργάνωση «Αρκτούρος» το 2003- προσπάθησαν να ακολουθήσουν τα ίχνη του και να ρίξουν λίγο φως στην άγνωστη ζωή του. Ένας από τους ερευνητές που συμμετείχε και στα δύο ερευνητικά προγράμματα, ο ζωολόγος κ. Θεόδωρος Κομηνός, συνέχισε από προσωπικό ενδιαφέρον να συγκεντρώνει ως σήμερα στοιχεία για τον λύγκα στην Ελλάδα. Τα τελευταία 16 χρόνια προσπαθεί να συγκεντρώσει πληροφορίες από μαρτυρίες (πήρε περισσότερες από 1.000 συνεντεύξεις) και παρατηρήσεις κυρίως από τη Βόρεια Πίνδο και τα βουνά της Κεντρικής Μακεδονίας.

Η «Mυστική αποικία» των Monachus monachus στην Ελλάδα

Τηλεοπτικό συνεργείο του BBC ταξίδεψε σε ελληνικό νησί που δεν κατονομάζεται και στο οποίο βιολόγοι ανακάλυψαν πρόσφατα ένα «μυστικό καταφύγιό» τους. (Φωτογραφία αρχείου)

Η χώρα μας φιλοξενεί ένα από τα κατεξοχήν απειλούμενα με αφανισμό θαλάσσια είδη θηλαστικών, τη Monachus monachus. Υπολογίζεται ότι έχουν απομείνει μόλις 600 τέτοιες φώκιες και απ’ ό,τι φαίνεται… βάζουν και οι ίδιες τα δυνατά τους να επιβιώσουν, όσο γίνεται πιο μακριά από την απειλή που ακούει στο όνομα άνθρωπος.

Τα σπουδαιότερα επιστημονικά επιτεύγματα του 21ου αιώνα

Ολοκληρώθηκε η πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα, στη διάρκεια της οποίας ο ρυθμός των επιστημονικών ανακαλύψεων ήταν ταχύτερος από ποτέ. Αν και η διεθνής οικονομική κρίση, ιδίως στην Ευρώπη, «απειλεί» τους προϋπολογισμούς που κατευθύνονται στην επιστημονική έρευνα και αρκετοί επιστήμονες-ερευνητές ανησυχούν για την έλλειψη κονδυλίων, αναμένεται η επιστημονική πρόοδος να συνεχιστεί καταιγιστική και το 2011.

Με εξαφάνιση απειλείται το αγριόγιδο

Αποτελεί το φρικιαστικό τρόπαιο του λαθροκυνηγού, αφού η θήρευσή του, λόγω των δύσβατων περιοχών όπου ζει, είναι δύσκολη και απαιτεί καλή φυσική κατάσταση. Το αγριόγιδο κινδυνεύει με εξαφάνιση στην Ελλάδα, εξαιτίας της δράσης τόσο ντόπιων όσο και Αλβανών λαθροκυνηγών. Οι τελευταίοι, μάλιστα, δεν διστάζουν να περάσουν τα σύνορα από το Γράμμο, προκειμένου να το σκοτώσουν. Μάλιστα, το καλοκαίρι, στο Γράμμο, ένας Αλβανός λαθροκυνηγός, έπεσε σε γκρεμό, όπου παρέμεινε επί δύο ημέρες και χρειάστηκε η συνδρομή ανδρών της ΕΜΑκ για να τον απεγκλωβίσουν…

Για πρώτη φορά επιστήμονες «διάβασαν» τον εγκέφαλο του ανθρώπου

Βρετανοί επιστήμονες μπόρεσαν, για πρώτη φορά στον κόσμο, «σαρώνοντας» ηλεκτρονικά τον εγκέφαλο ανθρώπων, να ξεχωρίσουν ποιο γεγονός του παρελθόντος θυμόταν κάποιος.

Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Νευρολογίας του Πανεπιστημιακού Κολεγίου του Λονδίνου (University College London -UCL), υπό την καθηγήτρια νευροεπιστήμης Ελεάνορ Μαγκουάιρ, παρουσίασαν την πρωτοποριακή έρευνά τους στο περιοδικό βιολογίας «Current Biology», σύμφωνα με το BBC και το Γαλλικό Πρακτορείο.

Οι επιστήμονες, χρησιμοποιώντας την τεχνολογία της μαγνητικής τομογραφίας λειτουργικού συντονισμού (fMRI), έδειξαν σε δέκα «καλωδιωμένους» εγκεφαλικά εθελοντές τρεις σύντομες σκηνές από κινηματογραφικές ταινίες. Στη συνέχεια, ήσαν σε θέση (με τη βοήθεια λογισμικού με ειδικούς αλγόριθμους), μελετώντας απλώς τη δραστηριότητα του εγκεφάλου, να καταλάβουν και να ξεχωρίσουν ποιες ακριβώς σκηνές σκέφτονταν οι εθελοντές, από αυτές που είχαν δει προηγουμένως.

Οι ερευνητές ελπίζουν ότι η έρευνά τους θα βοηθήσει στην ανάπτυξη νέων θεραπειών για όσους πάσχουν από απώλεια μνήμης, ενώ σε απώτερο στάδιο θα μπορούσε ίσως να συμβάλλει στη θεραπεία της εγκεφαλικής άνοιας και του Αλτσχάιμερ. Μπορεί επίσης, όπως είπαν, να υπάρξουν και άλλες πρακτικές εφαρμογές, για παράδειγμα, η διάκριση ανάμεσα σε μια αληθινή και μια ψευδή μνήμη ή ανάμεσα σε μια πρόσφατη και μια παλαιότερη μνήμη.

Προηγούμενες έρευνες είχαν δείξει ότι, μέσα από το «σκανάρισμα» του εγκεφάλου, οι επιστήμονες μπορούσαν να προβλέψουν απλούστερες σκέψεις, όπως να καταλάβουν ποιο χρώμα σκέφτονταν οι εθελοντές, ποιο αντικείμενο ή ποια τοποθεσία. Τώρα πια, αυτή η ικανότητα «ανάγνωσης» του εγκεφάλου επεκτείνεται και στις μνήμες, που αποτελούν πιο πολύπλοκες διαδικασίες.

Η νέα έρευνα βασίζεται σε μια προηγούμενη από την ίδια ερευνητική ομάδα, που είχε μπορέσει να καταλάβει που «στεκόταν» νοητικά ένα άτομο σε ένα εικονικό δωμάτιο, «διαβάζοντας» τον εγκέφαλό του. Ο αλγόριθμος του υπολογιστή, που έχουν αναπτύξει οι βρετανοί ερευνητές και ο οποίος αναλύει τα μοτίβα εγκεφαλικής δραστηριότητας, δεν «διαβάζει» στην πραγματικότητα τις μνήμες, αλλά μπορεί να ξεχωρίσει τη μια από την άλλη.

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, οι μνήμες βρίσκονται σίγουρα μέσα στον ιππόκαμπο του εγκεφάλου. «Τώρα που έχουμε δει που βρίσκονται, έχουμε την ευκαιρία να κατανοήσουμε πώς οι μνήμες αποθηκεύονται και πώς μεταβάλλονται με το πέρασμα του χρόνου», δήλωσε η Μαγκουάιρ.

Οι νευροεπιστήμονες έχουν, τα τελευταία χρόνια, κάνει σημαντικές προόδους στο «διάβασμα» του εγκεφάλου. Μεταξύ άλλων, έχουν μπορέσει να καταλάβουν ποιόν αριθμό είδε ένας άνθρωπος, ποιο γράμμα σκοπεύει να πληκτρολογήσει κ.α.

Πηγή: ΑΠΕ

helectra