ΕΚΔOΣΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΑΡΜΑΡΟΤΕΧΝΙΤΕΣ ΤΗΣ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ
Τελικές διορθώσεις σε έναν από τους κίονες της Αθηνάς Νίκης. Υπομονή και μεράκι είναι τα απαραίτητα προσόντα για να μπορέσει ο σύγχρονος μαρμαροτεχνίτης να προσεγγίσει τη δουλειά των μαστόρων πριν από 2.500 χρόνια. «Προσπαθούμε, αλλά δεν έχουμε την τεχνογνωσία για να φτάσουμε στο 100% της ακρίβειάς τους», λένε οι μαρμαροτεχνίτες. Δεν έχουμε την τεχνογνωσία να φτάσουμε τους αρχαίους σε θέματα εφαρμογής των επιφανειών, λένε οι μαρμαροτεχνίτες της Ακρόπολης, ο μόχθος των οποίων πρωταγωνιστεί στον φακό του Βασίλη Βρεττού.
Πρόσωπα κάτω από τον ήλιο σκαλίζουν το μάρμαρο με υπομονή. Παλεύουν να νικήσουν τον χρόνο και να σταθούν αντάξιοι των προκατόχων τους, που δούλεψαν στον ίδιο χώρο πριν από 2.500 χρόνια. Από αθέατοι ήρωες οι μαρμαροτεχνίτες της Ακρόπολης μετατρέπονται σε πρωταγωνιστές. Και διηγούνται τις ιστορίες τους μέσα από τα ασπρόμαυρα καρέ του φωτογράφου Βασίλη Βρεττού, που επί τρία χρόνια (2006-2009) ανέβαινε σε σκαλωσιές, τρύπωνε σε εργαστήρια και κρυφοκοίταζε τις δημιουργικές στιγμές τους στην αναστήλωση των μνημείων του Ιερού Βράχου. Καρέ που ζητούν την προσοχή μέσα από την έκδοση «Οι μαρμαροτεχνίτες της Ακρόπολης» (εκδ. Άγρα) και την έκθεση που εγκαινιάζεται απόψε στο βιβλιοπωλείο του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης.
«Θέλησα να δείξω μια διαφορετική πλευρά της Ακρόπολης», λέει στα «ΝΕΑ» ο Βασίλης Βρεττός. «Δεν με ενδιέφεραν τα ίδια τα μνημεία, αλλά ο ανθρώπινος μόχθος για την αναστήλωσή τους. Αυτοί οι άνθρωποι γράφουν Ιστορία. Και δέχονταν να φωτογραφηθούν με χαρά καθώς δεν έχουν ξαναβρεθεί στον ρόλο του πρωταγωνιστή».
Η οικειότητα ήρθε γρήγορα ανάμεσα στον φωτογράφο και τους μαρμαροτεχνίτες. «Δεν θα ξεχάσω που μια μέρα καθόμουν με τον αρχιτεχνίτη Γιώργο Ρήγο στην οροφή των Προπυλαίων και μου εξηγούσε την αρχιτεκτονική του μνημείου, το πώς άντεξε στους σεισμούς. Εκείνο που με εντυπωσίασε όμως ήταν όταν μου αποκάλυψε ότι το βρήκε ανέπαφο το εμπόλιο ανάμεσα σε δυο σπονδύλους ενός κίονα. Ήταν από ξύλο, μάλλον αγριομουριάς, και δεν είχε πάθει τίποτα επειδή ήταν τόσο τέλεια η συναρμογή των δύο μαρμάρινων επιφανειών, οπότε δεν είχε περάσει αέρας και το ξύλο δεν είχε φθαρεί». «Είναι μια δουλειά όπου δεν μπορείς να κάνεις ούτε λάθος ούτε εκπτώσεις», λέει στα «ΝΕΑ» ο επί 20 χρόνια Τηνιακός μαρμαροτεχνίτης Γιώργος Ρήγος, ο προπάππούς του οποίου έχει αφήσει τη σφραγίδα του στην Παναγία της Τήνου. «Είναι η καλύτερη σχολή, διότι τα κλασικά μνημεία είναι μοναδικά. Πρόκειται όμως για συλλογική δουλειά. Μόνος σου και ο καλύτερος να είσαι δεν κάνεις τίποτα».
«Αισθάνεσαι δέος όταν είσαι νέος. Με την εμπειρία όμως μαθαίνεις να μην φοβάσαι τίποτα. Το μόνο που σε νοιάζει είναι πώς θα πετύχεις το καλύτερο αποτέλεσμα», λέει ο Τηνιακός επίσης μαρμαροτεχνίτης Γιώργος Δεσύπρης, που εργάζεται στην Ακρόπολη επί 23 χρόνια. «Δεν μας σταματάει τίποτα. Μόνο οι απληρωσιές» επισημαίνει, και θυμάται ως μια από τις καλύτερες στιγμές του όταν έπρεπε να σκαλίζει αλλά και να κάνει έρευνα για το ένα από τα νέα κιονόκρανα που τοποθετήθηκαν στα Προπύλαια. «Το καθένα ήταν φτιαγμένο από διαφορετικό αρχαίο μάστορα και ερευνούσα τις λεπτομέρειες, ώστε το δικό μου να μοιάζει με το ωραιότερο από τα αρχαία», «Το μόνο που μας δυσκολεύει είναι όταν μας γκρινιάζουν να γίνουν όλα πιο γρήγορα». θυμάται. Όσο για τις δυσκολίες; Υπάρχει στόχος που δεν έχετε ακόμη κατακτήσει; «Τους αρχαίους δεν μπορούμε να τους πιάσουμε σε θέματα εφαρμογής των επιφανειών. Δεν έχουμε την τεχνογνωσία. Μπορούμε να φτάσουμε το 90%, αλλά δεν ξέρω αν θα καταφέρουμε ποτέ να πιάσουμε το 100%», απαντά ο κ. Δεσύπρης.
Τις φωτογραφίες του Βασίλη Βρεττού – «που αποτυπώνουν με ζωντανό και γλαφυρό τρόπο τον ανθρώπινο μόχθο, την εντατική προσπάθεια της δουλειάς, αλλά και τη συγκίνηση και τη χαρά όταν αποκαλύπτονταν τα ίχνη των αρχαίων εργαλείων ή όταν μας συνόδευε το αίσθημα ενοχής για τη μεγάλη ασέβεια να διαταράξουμε την αρχαία δομή που η φύση είχε σεβαστεί τόσους αιώνες», όπως παρατηρεί η διευθύντρια της Υπηρεσίας Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης, Μαίρη Ιωαννίδου – συνοδεύουν και κείμενα των Μανόλη Κορρέ και Λουίζας Καραπιδάκη.
«Αν κατακτήσεις το μάρμαρο, κάνεις θαύματα»
Από την παρέα των μαρμαροτεχνιτών δεν λείπουν και οι γυναίκες, αν και όπως παραδέχονται είναι «πιο ανδρική δουλειά, αλλά οι γυναίκες είναι πιο καλές στις λεπτομέρειες». «Οι άνδρες έχουν διαφορετική αντίληψη και κάποιες φορές δεν λείπουν τα σχόλια, αλλά σε γενικές γραμμές έχουμε καλές σχέσεις», λέει η Μαρία Μούζουρα, που εργάζεται επτά χρόνια στα εργοτάξια της Ακρόπολης. «Εκείνο που με δυσκολεύει είναι κυρίως τα μεγάλα ηλεκτρικά εργαλεία και στην αρχή φοβόμουνα μήπως κάνω κάποιο λάθος, όμως με βοήθησε το γεγονός ότι δεν ήμουν μόνη μου», λέει η μία από τις δύο τεχνίτριες της Ακρόπολης, η οποία ασχολήθηκε με τη λάξευση των φατνωμάτων και των γείσων. «Στο μάρμαρο πρέπει να συμπεριφερθείς με τρόπο. Αν το κατακτήσεις, μπορείς να κάνεις θαύματα».
Η φωτογραφική έκθεση εγκαινιάζεται απόψε στις 20.00 στο βιβλιοπωλείο του ΜΙΕΤ (Αμερικής 13, τηλ. 210-3614.143).
Μαίρη Αδαμοπούλου
Πηγή: ΤΑ ΝΕΑ
helectra
Περιοδικον Ποικιλης Υλης 